Materiaal:
De hengel.
De
mogelijkheden zijn zo uitgebreid dat we ons noodgedwongen gaan beperken
tot de vaste stok, temeer omdat voor het vangen van witvis dit nog
steeds de meest voorkomende methode is.
Reeds lang voor onze huidige tijdsaanduiding was de mens bezig met de
visvangst.
Er zijn afbeeldingen beschikbaar die dat aantonen.
We moeten dan even terug in de tijd, 2000-1500 voor Christus en ons
verplaatsen naar het oude Egypte.
De figuren
tonen vissers met netten, maar ook met vislijnen in de hand en vislijnen
met stok.
Ook de oude Grieken en Romeinen deden aan visvangst en reeds dan was er
spraken van vissen als ontspanning en niet als voedselbron.
Op sommige
afbeeldingen was de stok duidelijk herkenbaar in de vorm van stevige
rieten stengels of bamboe hout.
De eerste bamboe hengels werden vervaardigd uit een stuk en waren dus
niet erg lang. Men wilde natuurlijk wat verder kunnen vissen en men
begon met stukken bamboe aan elkaar te passen en gebruikte hiervoor
bamboe van verschillende diktes die men dan in elkaar kon schuiven. De
langere hengels moeten loodzwaar gewogen hebben, maar er zijn tot
redelijk recent steeds aanpassingen en verstevigingen aan aangebracht
tot het tijdperk van de kunststof aanbrak.
De nieuwigheden volgden elkaar dan bliksemsnel op en de drang naar extra
lange en toch lichte
hengels dwingt de fabrikanten om steeds opnieuw de grenzen te verleggen.
Eerst was er glasvezel, versterkt met kunstharssoorten, later werden het
koolstof hengels die men versterkte met epoxyhars en nu kan je voor veel
geld ook titaniumhengels kopen.
Wat de volgende stap zal zijn weten we nog niet, maar de druk op de
fabrikanten is erg hoog om
toch met nieuwigheden op de markt te komen.
Moderne hengels van 9.5 meter wegen niet meer dan 500 gram en die van
14.5 meter blijven in de buurt van 800 gram.
Voorbeeld van constructie van een moderne hengel
Hoe de
hengels van de verschillende fabrikanten gemaakt worden zou ons te ver
leiden en bovendien geeft niet elke fabrikant graag al zijn geheimen
prijs.
In het algemeen kan men door te spelen met de mengeling van de
harssoorten bepalen welke de hardheid van een hengel zal zijn.
Natuurlijk wordt de hengel in verschillende delen gemaakt die in elkaar
passen zodat het vervoer
ervan ook iets praktischer wordt.
Na het kleuren en bakken van de onderdelen is de hengel klaar voor
gebruik.
Bij aankoop van een hengel let je best de totale strakheid van de
hengel. Hiervoor is het nodig
dat je alle onderdelen in elkaar past en bv in een steun plaatst. Je kan
dan kijken hoeveel de
hengel doorbuigt en dit is bij voorkeur niet meer dan 15cm (hoogte
verlies gemeten van punt tot achterste van de stok).
Ook een belangrijke eigenschap is de ‘actie’ van de hengel. Hiermee
bedoelt men het ‘buigpatroon’
van de totale stok en dit zou een gelijkmatig patroon moeten zijn,
gespreid over meerdere stukken
van de hengel. Dus van het topje tot bv het vierde stuk. Deze eigenschap
is misschien belangrijker voor werphengels dan voor vaste stokken.
Indien je
niet met de hele lengte van je stok vist kan dit erg belangrijk (ook
gevaarlijk) zijn,
zeker in combinatie van het type en diameter van draad dat je op die
moment gebruikt.
Het zou niet de eerste keer zijn dat er materiaalbreuk optreed op deze
manier. De kunst is dan bij aanbeet om de stok zo snel mogelijk langer
te maken om de krachten beter te verdelen over stok en draad. Dit
fenomeen wordt nog versterkt in combinatie met een korte aanslag.
Onderscheid tussen de manier van in elkaar steken van de aparte stukken.
We hebben insteek-, oversteek- en telescopische hengels.
Alle stukken zijn lichtjes conisch gemaakt, dwz dat de diameter van de
top kleiner is dan de
diameter van het einde van hetzelfde stuk.
Insteekhengels: Het dikke deel van het topeind steekt men in het
dunne deel van het tweede stuk.
Oversteekhengels: Het dikke deel van het topeind steekt men over
het dunne deel van het tweede
stuk.Telescoophengels: Het dunne deel schuift men door het dikke
deel tot dit klemt.
Insteekhengels zijn meestal dunner, maar ook minder rigide (hangen meer
door) dan oversteekhengels die dan weer een dikkere diameter hebben.
Voor beide systemen zijn plus en min punten te vinden.
Soms combineert men ook beide principes door bijvoorbeeld het topeind
oversteek te maken en
de rest insteek.
De topeindes kunnen vol of hol zijn en dit geeft een verschillende
strakheid van het topeind.
De oogjes voor fixatie van de lijn bevinden zich op het tweede stuk.
Het topeind verdient toch een beetje meer aandacht. Bij aankoop van een
vaste stok zou de verkoper je moeten vragen of je het topeind
'versneden' wilt of met 'elastiek'.
Met 'versneden' wordt bedoeld dat het topeind op +/- 50cm wordt
vervangen door een volledig
en erg dunne carbon spriet.
De fabrikant levert het topeind meestal dus als holle buis en laat de
keuze aan de visser of hij een spriet wil of een elastiek.
Een spriet is erg buigzaam en is dan ook vaak niet meer dan enkele
millimeter in doorsnede.
Voor beide systemen zijn er plus en min opmerkingen, maar feit is dat
elastiek toelaat om heel wat fijner (=dunnere lijn, 6/00 of 8/00) te
vissen dan met het klassieke topeind. De elastiek,
verkrijgbaar in verschillende sterktes, zal de eerste schokken beter en
gemakkelijker opvangen dan
een vol topeind. De lijnbreuken komen minder voor en je kan zoals reeds
gezegd veel fijner vissen
wat, in geval van moeilijk vissen, toch altijd beter is. De elastiek kan
gemonteerd worden in
meerdere stukken stok en iedere fabrikant heeft zo zijn specialiteiten.
Hou er wel rekening mee dat elastiek vissen niet is toegelaten op veel
wedstrijden.
Vis je met een elastiek, dan ben je min of meer verplicht om iedere vis,
ook de kleinere,
te scheppen.
Voorbeeld van elastiek
montages.
Het
onderhoud van de hengel is simpel maar echt noodzakelijk. Het gaat hier
over het duurste onderdeel van ons materiaal en verlangt toch wat meer
aandacht.
Na ieder gebruik goed reinigen en laten drogen (stukken uit elkaar) en
vooral de insteek- of oversteekeinden vrij maken van zandkorrels.
Ook opletten bij het transport en steeds beschermen in een speciale zak
of koker.
Het gebruik van een soort stop voorkomt dat er vuil in de stok komt en
beschermt de uiteinden tegen stoten.
Bij aankoop van een hengel informeer je best ook eens naar de garantie voorwaarden en de maximum draadbelasting. Je kan niet elke diameter van draad gebruiken en er zijn zeker beperkingen die de fabrikant opgeeft.
Kijk ook eens naar de mogelijkheid om een topsetje (4 tot 5 eerste stukken van de hengel) bij te bestellen. De prijs valt soms wat tegen, maar soms loont het de moeite.