Waterzucht:
|
Naam veroorzaker |
Rhabdovirus,Aeromonas punctata, pseudomonas granulata. |
|
Wetenschappelijke naam |
Ascites, spring viremia. |
|
Andere namen |
Buikwaterzucht, dropsy. |
|
Categorie |
Virus, bacterie. |
|
Afbeelding veroorzaker |
|
|
Eigenschappen veroorzaker |
Het Rhabdovirus behoort tot
de groep van de Mononegaviralen. Er zijn meer dan 200 rhabdovirussen bekend en het bekendste is zeker het virus dat bij mens en dier 'hondsdolheid' veroorzaakt (de andere zijn niet schadelijk voor de mens). Ze hebben een gemiddelde lengte van 180 nanometer, een breedte van 75 nanometer en ze zijn kogelvormig. Het zijn RNA virussen en ze zijn de veroorzakers van verschillende andere ziektes bij vissen zoals bv de karpervirusziekte en zwemblaasinfecties. Nu is waterzucht op zich geen ziekte, maar veeleer een opvallend symptoom dat het gevolg kan zijn van verschillende oorzaken. Het is in feite een ophoping van lichaamsvocht in de holten van het lichaam of in de weefsels. Dit vocht; het lymfevocht, wordt in normale omstandigheden oa. gebruikt als voeding voor weefsels en keert via het lymfesysteem terug in de bloedbaan. Wanneer nu door ziekte dit niet kan, gaat dit vocht niet terug worden opgenomen in de bloedbaan en blijft het in de weefsels of holtes achter en veroorzaakt op die manier zwellingen in het lichaam van de vis ( deze ziekte bestaat trouwens ook bij de mens!). Men maakt onderscheid in een besmettelijke en niet besmettelijke vorm. Niet besmettelijk, het merendeel dus, heeft als simpele oorzaak ofwel een obstructie in de bloedbaan, bv een tumor, of een slecht of niet werken van een orgaan en dan denken we aan hart- of nierfunctie falen. (De oorzaak van orgaan falen is vaak, zeker in aquaria, overvoeding!) Besmettelijk, zijn gelukkig in de minderheid en wordt dus veroorzaakt door een rhabdovirus. Er wordt ook algemeen aangenomen, hoewel er nog heel wat discussie over bestaat, dat de bacteriële infecties secondair zijn en het toch een virale oorsprong is die de ziekte veroorzaakt. |
|
Uitwendige tekens |
Duidelijke zwellingen.
Zoals reeds eerder aangehaald kan het lichaamsvocht zich in gelijk welke lichaamsholte opstapelen en de zwellingen kunnen dus lokaal zijn. Hydrocefaal of waterhoofd ontstaat door vochtopstapeling in de hersenen en heeft naast een gezwollen hoofd ook uitpuilende ogen tot gevolg. Er kan vocht komen in het hartzakje (hydropericard) wat aanleiding kan geven tot hart falen en ook in de buikholte (peritoneum) is er vochtophoping mogelijk en dat noemt men dan buikwaterzucht. Ook typisch is het 'openstaan' van de schubben en dit door de zwellingen op die plaats. De vissen gaan zich moeizamer bewegen in het water, ademen moeilijker en vertonen soms zweren. |
|
Inwendige tekens |
Milt, lever, nieren en hart kunnen aangetast zijn. |
|
Afbeelding zieke vis |
 |
|
Overdracht |
De virale/bacteriële vorm
is zeer besmettelijk en gaat van vis naar vis door direct contact. Ook via uitwerpselen en via eitjes. |
|
Besmettingsgevaar |
Virale
besmetting gebeurd via rechtstreeks contact, maar er is meestal een redelijk lange incubatietijd (sluimeren van de ziekte). |
|
Behandeling |
Virussen
moeten overwonnen worden door het immuunsysteem van de vis want er bestaan geen medicijnen tegen virussen. Er is ook geen vaccinatie mogelijkheid. Bacteriële infecties zijn behandelbaar met antibiotica, meestal na het identificeren van de kiem. Preventie is zoals zo vaak de beste behandeling en daarom opletten met overvoeding. Aanpassingen in de temperatuur (aquaria) kunnen heilzaam zijn. In sommige boeken spreekt men ook van onderhuidse puncties met naalden om vocht te verwijderen, maar dit lijkt me toch wat te veel van het goede. Open wonden of zweren kunnen ontsmet worden. |
|
Mortaliteit |
Deze aandoeningen blijven
moeilijk behandelbaar en indien er sprake is van virus of bacterie kan ze snel dodelijk worden. Vaccinaties bestaan niet, maar de therapieën met antibiotica kunnen wel de secondaire infectie bestrijden. |
